Powstańcy

Siedzieliśmy w oknach, były stanowiska. Tam nawet był robiony przekop pod ulicą Mickiewicza, żeby przejść na Bohomolca i dalsze ulice. To się nie udało. Ale dowód jest, że myśmy próbowali się tam dostać. Oni dla odmiany próbowali się w tę stronę dostać. Prawdopodobnie to był ślepy strzał. Przechodziłem koło okna. Chyba on się zaczaił i zobaczył, że ktoś przeszedł. Dostałem w rękę.

Nie każdy miał broń. Dopiero później, po tym pierwszym ruchu, jak szturmówki zdobyły wytwórnię, szkołę na Starówce, rozbroili wjeżdżające samochody z policjantami, to zdobyło się trochę broni. Broń, dopiero broń – bo butelka zapalająca to broń i nie broń – ale prawdziwą broń miałem w ręku dopiero koło 15 sierpnia.

Był taki przypadek, że kiedy zrzucali bomby, to jakaś kobieta wyszła z bliźniakami ze szpitala, urodziła dwoje dzieci i chciała z tymi dziećmi gdzieś lecieć, ale nie dała rady. W czasie tego bombardowania ktoś jej pomógł, wziął jedno dziecko, a ona drugie i potem się rozdzielili. Przynieśli do nas na punkt to dziecko, a my odnieśliśmy to dziecko do szpitala, a tej właściwej matki nie można było znaleźć. Czy została zabita? Nic nie było wiadomo.

Miałem zanieść list na ulicę Bracką 5. Zabłądziłem i pod barykadą przeszedłem w rejon Nowego Światu. Przebitymi piwnicami i czystym korytarzem doszedłem do pracowni cukierniczej i restauracji Złota Rybka, gdzie unosił się cudowny zapach napoleonek. Nagle poczułem, że ktoś za mną stoi. Był to młody człowiek, który zaproponował, że mnie stamtąd wyprowadzi. Kiedy znalazłem się na ulicy Żurawiej, uświadomiłem sobie, że cały tamten rejon zajmowali Niemcy.

Moja kompania kilkakrotnie brała udział w walkach w Katedrze. Było bardzo dużo rannych, trzeba było ich przenosić do punktu sanitarnego na ulicę Kilińskiego. Robiło się to, co trzeba było robić… Nie chcę z siebie robić bohaterki, my wszystkie robiłyśmy to, co trzeba…

Wszyscy byliśmy zmobilizowani. Jedna tylko matka oczywiście była bezradna pośród nas, myśmy się kręcili i każdy w swoją stronę szedł. Zygmunt, najstarszy nasz brat, mówi: «Teraz się rozstajemy, bo każdy idzie w swoją stronę». On szedł do oddziału. Był tam nasz dowódca pułkownik «Grosz» i mówi: „Żegnamy się i teraz tylko pilnujcie się, każda z was. Dbajcie o to, żebyście z tego wyszły cało”.

Ponieważ to był Mokotów, było dużo ogródków działkowych, rosły pomidory, ziemniaki, trochę włoszczyzny. Gdzie był koń zabity, to po prostu ludzie mięso zabierali. Nam się czasami też trafił kawałek mięsa. Wspaniały jest rosół na płucach końskich, jeśli są warzywa. Warzyw nie brakowało w tej dzielnicy, więc się chodziło. Dołączył się do nas młody chłopak (gdzieś dziewiętnaście, dwadzieścia lat, tyle mniej więcej wtedy mieliśmy), Żyd, i dano mi go do pomocy.

Miałem taki zły punkt obserwacyjny, oczywiście zły to zły, ale zauważyłem idących przy samej Wytwórni czterech albo pięciu Niemców z karabinami. Wtedy już broni było pod dostatkiem, miałem «błyskawicę». Zobaczyłem, że idą, a to było ode mnie w granicach sześćdziesięciu metrów. To serię posunąłem raz, drugi, przewrócili się.

Kiedy upadało Powiśle, nasz oddział wycofywał się do Śródmieścia jako jeden z ostatnich. Przechodziliśmy ogrodami sióstr szarytek, w kierunku Nowego Światu. Ostrzał był od strony mostu kolejowego – granatniki, karabiny maszynowe… To było jak przejście przez piekło. Sporo nas zginęło. Ja nie zostałem nawet draśnięty. Miałem szczęście.