Stanisław Wryk
Stanisław Wryk
dziennikarz Polsat News, wykładowca akademicki
Nominacja za reportaż Klucze – hołd dla tych, którzy przeszli przez piekło Powstania Warszawskiego i obozów przejściowych. To opowieść o utracie, pamięci i o symbolicznym geście – wyrzucaniu kluczy, który stał się znakiem pożegnania z domem i z życiem sprzed tragedii.
Stanisław Wryk to wnuk Edwarda Serwańskiego, inicjatora akcji „Iskra–Dog”, która polegała na zbieraniu relacji naocznych świadków Powstania Warszawskiego. W wyniku tego zorganizowanego działania zgromadzono i zaszyfrowano ponad 300 relacji, ukryto je w metalowej bańce do mleka i zakopano. Później część z nich posłużyła za materiał dowodowy podczas procesów norymberskich.
Dzisiaj wnuk Serwańskiego, z wykształcenia historyk i europeista, postanowił kontynuować dzieło dziadka i wykorzystał swój reporterski warsztat, by także opowiedzieć o człowieku w obliczu historii. W jego filmie Klucze głosy świadków spotkały się z empatią dziennikarza, który udokumentował ich opowieści. Materiał dodatkowo wzbogaciły zdjęcia archiwalne z Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wryk przywołuje historie osób, takich jak Janina Iwańska, Danuta Charkiewicz-Topolska czy Tadeusz Kurmanowicz, które przeżyły rzeź Woli i Ochoty, trafiły do obozu przejściowego Dulag 121 i wbrew wszystkiemu zachowały człowieczeństwo. Pokazuje też bohaterstwo lekarzy i sanitariuszy, którzy z narażeniem życia ratowali więźniów w Pruszkowie – szacuje się, że udało się im pomóc ponad stu tysiącom ludzi.
Reportaż Klucze przypomina, że za każdą datą kryją się konkretne twarze, emocje i wybory. Historia opowiedziana w filmie przemawia spokojnie, ale z mocą, która każe zatrzymać się na chwilę i posłuchać.
