Mariusz Nowik

Nominacja za książkę „Krwawe dożynki. 1943” oraz za wkład w upamiętnienie trudnych rozdziałów historii Polski. W „Krwawych dożynkach”  Mariusz Nowik z precyzją historyczną i literacką wnikliwością rekonstruuje dramatyczną akcję Erntefest – masową egzekucję przeprowadzoną przez Niemców na Lubelszczyźnie w listopadzie 1943 roku. Nowik nie tylko odważnie wydobywa z cienia mniej znane karty historii, ale też ożywia je w taki sposób, że stają się bolesnym świadectwem ludzkiego okrucieństwa i walki o przetrwanie.

Mariusz Nowik na co dzień pracuje jako dziennikarz informacyjny Radia ZET, a także publikuje artykuły historyczne w czołowych polskich mediach. Z wykształcenia historyk, od lat łączy swoją pasję do badania przeszłości z pracą dziennikarską, przybliżając szerszej publiczności mniej znane, choć niezwykle istotne epizody z historii Polski XX wieku.

Mariusz Nowik prowadzi własną stronę internetową „A to ci historia”, gdzie dzieli się swoimi odkryciami i refleksjami na temat wydarzeń historycznych, a za pomocą mediów społecznościowych rozpowszechnia je. Dodatkowo tworzy podcast „W starym newsie” w TVN Go, w którym zagląda do archiwalnych polskich gazet z XIX i XX wieku i pokazuje, jak wówczas opisywano światowe wydarzenia. Jego dorobek obejmuje książki reportażowe, w tym „Palmiry. Zabić wszystkich Polaków” oraz „Krwawe dożynki. 1943”, które przynoszą mu uznanie zarówno wśród czytelników, jak i środowisk akademickich.

Teksty Nowika pojawiają się w kluczowych polskich mediach, takich jak „Gazeta Wyborcza” czy „Newsweek Historia”, gdzie prowadzi swój stały dział z recenzjami książek, a także od czasu do czasu publikuje dłuższe teksty. W lutym 2024 roku jego artykuł „Czym szprycowali Hitlera?” znalazł się na okładce magazynu. Nowik nierzadko wciela się też w rolę bohatera materiału dla mediów – w ostatnim roku rozmawiał m.in. z Michałem Waliszewskim w programie „Świat Nie Śpi” czy udzielił wywiadu do magazynu „Po Prostu Żyj”.

W minionym roku Nowik zdołał wyjść daleko poza mury archiwów. Jego „Krwawym dożynkom” daleko do suchego raportu – to emocjonalny, angażujący reportaż, w którym ofiary tej zapomnianej masakry odzyskują twarze, głos, historię i imiona. Autor łączy świadectwa ocalałych, powojenne dokumenty i zeznania świadków, aby pokazać, jak szybko i bezlitośnie niemiecka machina śmierci unicestwiła ponad 42 tysiące istnień – w ciągu zaledwie dwóch dni. Ta książka to pomnik pamięci, a przy tym przestroga, że granice ludzkiego bestialstwa nigdy nie są ustalone na stałe.

Mariusz Nowik odważnie bierze na siebie odpowiedzialność za pamięć oraz edukację współczesnych i przyszłych pokoleń. Wykorzystując swoją wiedzę i pasję, podejmuje nieustające starania, by historia pozostawała w zbiorowej świadomości i inspirowała do pracy nad sobą i światem.