MARYLA ŚCIBOR MARCHOCKA

Nominacja za książkę „Sprawiedliwi” – zbiór opowiadań o Ukraińcach ratujących Polaków w czasie rzezi wołyńskiej

Córka Żołnierza Wyklętego, dziennikarka radiowa, publicystka, poetka, z zamiłowania historyk. Debiutowała w 1984 roku wierszami w antologii „Życie w drodze”.

W 2019 roku ukazała się jej książka „Sprawiedliwi”, w której autorka prezentuje trudne i tragiczne losy współistnienia dwóch narodów – polskiego i ukraińskiego. To zbiór siedemnastu opowiadań o Ukraińcach ratujących Polaków w czasie rzezi wołyńskiej, literacka interpretacja prawdziwych historii – odtworzona z pietyzmem, niemal dokumentalna. 

Historię Rzezi Wołyńskiej zna dziś każdy z nas. Ale mało kto wie, że pośród oprawców byli również ci, którzy pomagali Polakom w potrzebie. W przekazie historycznym Ukraińcy kojarzą nam się przede wszystkim jako członkowie oddziałów SS „Galizien” i wykonawcy straszliwych rzezi. Maryla Ścibor Marchocka „odczarowuje” tę rzeczywistość, pokazując, że nawet w tych niewyobrażalnie trudnych czasach dobro było możliwe, choć jego cena potrafiła być wysoka. Tytuł publikacji nawiązuje do „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”  – odznaczenia przyznawanego – między innymi Polakom – za bezinteresowną pomoc okazaną Żydom podczas II wojny światowej. Ukraińcy wspierający Polaków takich wyróżnień nie otrzymali. 

Publikacja Ścibor Marchockiej jest opatrzona bogatą bibliografią i opisem źródeł, z których korzystała autorka. Zamieszczono w niej także indeks osób, które z narażeniem życia ratowały swych polskich sąsiadów.