Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Nominacja za długofalową realizację misji badawczej, edukacyjnej, poszukiwawczej, upamiętniającej, archiwalnej oraz dbałość o docieranie z przekazem do wszystkich grup wiekowych odbiorców oraz skalę podejmowanej działalności. Za wykorzystanie historii mówionej na portalu opowiedziane.pl i nowych technologii m.in. poprzez stworzenie gry Gra Szyfrów, za prowadzenie Przystanków Historia w Polsce i poza jej granicami, niezliczone projekty i wydawnictwa edukacyjne oraz zorganizowanie największego wydarzenia jakim był Kongres Pamięci Narodowej.

Instytut Pamięci Narodowej od ponad 20 lat z zaangażowaniem realizuje misję badawczą, edukacyjną, poszukiwawczą, upamiętniającą, archiwalną, śledczą i lustracyjną. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji do końca 2022 roku zidentyfikowało już blisko 220 ofiar reżimów totalitarnych. Dysponuje unikalną, największą na świecie bazą genetyczną ofiar totalitaryzmów z lat 30., 40. i 50. XX w. Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa od 2016 r. stworzyło 596 upamiętnień, wykonało 75 remontów, przeprowadziło ponad 100 ekshumacji z grobów wojennych. Archiwum IPN dysponuje wyjątkowym zbiorem dokumentów obejmującym ponad 93 km akt, w tym 39 milionami fotografii. IPN prowadzi Centrum Informacji o Ofiarach II wojny światowej, realizuje projekt Archiwum Pełne Pamięci, w ramach którego 1600 darczyńców z całego świata przekazało swe prywatne kolekcje. Z inicjatywy IPN działaczom opozycji antykomunistycznej przyznano już blisko 8 tys. Krzyży Wolności i Solidarności. Prokuratorzy IPN przeprowadzili ponad 25 tys. postępowań karnych, wnieśli ponad 300 aktów oskarżenia przeciwko ponad 500 osobom. 

Biuro Edukacji Narodowej IPN rocznie przeprowadza około 9 tys. lekcji, organizuje warsztaty, rajdy, konkursy. Stworzyło ponad 30 gier edukacyjnych, w tym słynną Kolejkę. Biuro Badań Historycznych zorganizowało ponad 900 konferencji naukowych, wydało sześć ważnych periodyków historycznych. Wydawnictwo IPN opublikowało dotychczas ponad 3500 pozycji, w tym 150 w językach obcych. 500 książek dostępnych jest bezpłatnie w Internecie. 

Biuro Wydarzeń Kulturalnych IPN zorganizowało przedsięwzięcia kulturalne i koncerty: m.in. koncert dedykowany artystom i pisarzom związanym z Polskimi Siłami Zbrojnymi na Zachodzie. Biuro Przystanków Historia zostało utworzone w 2022 r. Posiada 39 placówek w Polsce i 10 za granicą. Dotarło do setek najmłodszych odbiorców z projektem edukacyjnym o Misiu Wojtku. Biuro to realizuje także obozy edukacyjne dla młodzieży. 

Biuro Nowych Technologii od momentu powołania w 2021 r. przygotowuje m. in. projekty gamingowe. Akcja Gry Szyfrów toczy się w październiku 1920 r., gdy decydują się losy konfliktu zbrojnego z bolszewikami. Konto Steam z omawianym produktem ma już ponad 12 milionów wyświetleń. Celem międzynarodowego projektu edukacyjno-memoratywnego  Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności  jest upamiętnienie wysiłku Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz losów ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Biuro ma na swoim koncie także aplikację Szybowcowa ’87, historyczne hackathony, czyli maratony programowania w konkursowej formule, portal edukacyjny Opowiedziane.pl zawierający ponad sto nagrań wideo ze świadkami historii, pozwalający spojrzeć w przeszłość ich oczami. Projekty były częścią największego wydarzenia organizowanego przez IPN w ostatnim czasie, czyli Kongresu Pamięci Narodowej z udziałem blisko 15 000 uczestników.